Εκδήλωση στην Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών για την διασπορά των Κορωναίων στη Νάπολη και τη Νότια Ιταλία

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 9 Νοεμβρίου 2018 στο αμφιθέατρο της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών, υπό την αιγίδα της Ιταλικής Πρεσβείας στην Ελλάδα, επιστημονική εκδήλωση με θέμα: «Οι Έλληνες της Νεάπολης και της Κάτω Ιταλίας: Οργάνωση, ιδεολογία και ενσωμάτωση», επί τη ευκαιρία των εορταστικών εκδηλώσεων για τα 500 χρόνια παρουσίας του σύγχρονου ελληνισμού στη Νάπολη και τη Νότια Ιταλία. Η εκδήλωση οργανώθηκε από την Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών και την Ελληνική Κοινότητα Νάπολης και Καμπανίας με την στήριξη του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Νάπολης (MANN) και του Μανιατακείου Ιδρύματος. Κύριος ομιλητής ήταν ο Καθηγητής Ιωάννης Χασιώτης, με θέμα «Η διασπορά των Κορωναίων στη Νάπολη και τη Νότια Ιταλία».

Ο Διευθυντής της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής Καθηγητής Emanuele Papi, καλωσορίζοντας το ακροατήριο, κήρυξε την έναρξη της εκδήλωσης. Χαιρετισμό απηύθυνε ο Α΄ Σύμβουλος της Πρεσβείας της Ιταλίας στην Αθήνα κ. Alessandro Ferranti, ο οποίος τόνισε πως η εκδήλωση εντάσσεται στον φθινοπωρινό προγραμματισμό της δράσης Tempo Forte Italia Grecia 2018 και αναφέρθηκε στις καλές σχέσεις μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδος.

Ο Καθηγητής Γιάννης Κορίνθιος, αφού ευχαρίστησε τον Πρέσβυ της Ιταλίας κ. Efisio Luigi Marras και όλους όσους συνέβαλαν στην επιτυχή έκβαση της εκδήλωσης, ολοκλήρωσε την ομιλία του με μια ανασκόπηση των δράσεων της Ελληνικής Κοινότητα Νάπολης και Καμπανίας υπέρ του απόδημου ελληνισμού.

Στη συνέχεια, πήρε το λόγο ο πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Νάπολης και Καμπανίας κ. Παύλος Κυπριανού, ο οποίος μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στο χρονικό επαναφοράς του ονόματος του ιστορικού οδωνυμίου «Οδός των Ελλήνων» (Via Dei Greci) στην περιοχή San Giuseppe το οποίο έφερε αυτή την ονομασία από το 1500, όταν οι Έλληνες πρόσφυγες ίδρυσαν την πρώτη τους ελληνική κοινότητα στην περιοχή, έπειτα από την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως. Το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι το 1924 είχε μετονομάσει την οδό σε «Οδό Αγίου Θωμά του Ακινάτη» (Via San Tommaso d'Aquino), ονομασία που διατηρήθηκε ως το 2015 που επανήλθε η αρχική ονομασία ως φόρος τιμής στην ιστορική μνήμη της πόλης.

Ο Καθηγητής Ιωάννης Χασιώτης με την ομιλία του, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στη συμβολή των φυγάδων της νοτιοδυτικής Πελοποννήσου και ιδιαίτερα της περιοχής της Κορώνης (1532-1534) στη «δημογραφική και κοινωνική αναγέννηση» τόσο της ελληνικής κοινότητας της Νάπολης όσο και μερικών άλλων ελληνορθόδοξων εστιών της Κάτω Ιταλίας. Η κοινότητα επίσης, υπογράμμισε ο κ. Χασιώτης, με τη συνεχή ανάμειξή της σε όλα σχεδόν τα αντιτουρκικά κινήματα της προεπαναστατικής περιόδου, συντέλεσε και αυτή με τις δυνάμεις της στη διαρκή αναζωπύρωση του ελληνικού πολιτικού προβλήματος, ιδιαίτερα κατά την πρώιμη Τουρκοκρατία. Τέλος, ο ομιλητής δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην πολιτιστική ζωή της Νάπολης, εξαίροντας τη σημαντική επίδραση του καλλιτεχνικού της περιβάλλοντος στην ανάδειξη Ελλήνων καλλιτεχνών, ζωγράφων κατά τους 16ο , 17ο και 18ο αι. και μουσικών κατά τον 19ο αι. Σε τελευταία ανάλυση, κατέληξε ο κ. Χασιώτης, η κοινότητα της Νάπολης και μερικές ακόμα μικρότερες ελληνορθόδοξες εστίες της Κάτω Ιταλίας, κατάφεραν να στήσουν στον χώρο της αρχαίας Μεγάλης Ελλάδας τη δική τους ταπεινή νεότερη Μικρή Ελλάδα, η οποία όμως ξεπέρασε ήδη τη μισή της χιλιετία.

Ο Καθηγητής Ιστορίας Antonio Stopani, ειδικός σε θέματα μετανάστευσης, τόνισε ότι η περίπτωση της μετανάστευσης των Κορωναίων παρουσιάζει ιστορικό ενδιαφέρον τουλάχιστον για δύο λόγους. Αφενός, η αποτυχημένη εξέγερση των Κορωναίων δημιούργησε μια ξαφνική ροή προσφύγων που βρήκαν καταφύγιο στα βασίλεια της Νάπολης και της Σικελίας, αφετέρου οι πρόσφυγες κατάφεραν να ενταχθούν στην κοινωνία της Νότιας Ιταλίας εξαιτίας της βοήθειας που δέχθηκαν λόγω φορολογικών προνομίων και απαλλαγών.

Ο Πρόεδρος του Μανιατακείου Ιδρύματος κ. Δημήτριος Μανιατάκης, μετά το πέρας των ομιλιών, έλαβε το λόγο και συνεχάρη τους διοργανωτές για την επιτυχία της βραδιάς, τονίζοντας την σπουδαιότητα υλοποίησης δράσεων που στοχεύουν στην ανάδειξη της ιστορίας και του πολιτισμού. Αναφέρθηκε στην συνεργασία που είχε το Μανιατάκειον Ίδρυμα και ο Δήμος Πύλου-Νέστορος από το 2015 με την Ομοσπονδία Ελληνικών Κοινοτήτων και Αδελφοτήτων Ιταλίας και την Ελληνική Κοινότητα Νάπολης και Καμπανίας, συμμετέχοντας στην πρώτη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο των Αρχείων του Κράτους στη Νάπολη την Παρασκευή 5 Ιουνίου 2015 με την έκθεση «Οι Έλληνες στην Καμπανία: 500 χρόνια ιστορίας», καθώς και στην Διεθνή Επιστημονική Ημερίδα με θέμα «Οι Έλληνες στην Καμπανία: 500 χρόνια Ιστορίας» που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 26 Ιουνίου 2015 στο συγκρότημα San Domenico Maggiore.

Στη συνέχεια, μίλησε για τις επερχόμενες δράσεις του Μανιατακείου Ιδρύματος και ειδικότερα για το υπό έκδοση πόνημα του Καθηγητού Andrea Nanetti με τίτλο «Στις απαρχές του Κράτους της Θάλασσας της Βενετίας. Κορώνη και Μεθώνη 1204-1209: Από περιφερειακά Βυζαντινά λιμάνια σε Βενετικές βάσεις στρατηγικής σημασίας / At the origins of the Venetian Sea State. Coron and Modon 1204-1209: from peripheral Byzantine ports to strategic Venetian basis», το οποίο είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας του Μανιατακείου Ιδρύματος, με τον Andrea Nanetti και το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Επίσης, προανήγγειλε την συμμετοχή του Ιδρύματος στο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα «Φράγκοι και Βενετοί στη Μεσσηνία. Διερευνώντας το δυτικό περιβάλλον της Πελοποννήσου», το οποίο διοργανώνει η Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, την Ακαδημία Αθηνών και το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στην πόλη της Καλαμάτας από 7 έως 9 Ιουνίου 2019.

Η βραδιά έκλεισε με ένα σχόλιο του Κορωναίου Δημήτρη Αρβανίτη για την διασπορά των Κορωναίων στην ευρύτερη περιοχή της Κάτω Ιταλίας.

Στην κατάμεστη αίθουσα του Αμφιθεάτρου της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής παρέστησαν η Βουλευτής κα Θεοδώρα Μεγαλοοικονόμου, εκπροσωπώντας τον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων, ο Πρόεδρος του Μανιατακείου Ιδρύματος κ. Δημήτριος Μανιατάκης συνοδευόμενος από την σύζυγό του κ. Ελένη Ταγωνίδη-Μανιατάκη, η Αντιδήμαρχος Πύλου-Νέστορος κα Πελαγία Αρβανίτη Λευτάκη, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Κορωναίων «Παναγία Η Ελεήστρια» κ. Βασίλης Αποστολόπουλος και τα μέλη, ο Πρόεδρος του «Δικτύου Φίλων του Κάστρου Κορώνης» κ. Γεώργιος Διαμαντάκης, ο κ. Γιάννης Δρίνης, Προϊστάμενος στο Τμήμα Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Διαπολιτισμικών Θεμάτων στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, ακαδημαϊκοί, εκπρόσωποι συλλόγων στην Αθήνα από την Κορώνη κ.ά.