Εργασιακή Εφεδρεία ή Αξιοποίηση Ανθρώπινου Δυναμικού

Πριν λίγο καιρό είχε γίνει πολύς λόγος για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου με σκοπό την είσπραξη στα 50 δισεκατομμύρια ευρώ την επόμενη διετία, ενώ τελευταία έχει έρθει στο προσκήνιο η εργασιακή εφεδρεία, η οποία διχάζει όχι μόνο τις πολιτικές δυνάμεις, αφού η κάθε μια έχει ούτως ή άλλως διαφορετική αφετηρία αλλά κυρίως δημιουργεί τριγμούς στο εσωτερικό κάποιων πολιτικών δυνάμεων.

Ενδεχόμενα, αυτές οι διαρθρωτικές αλλαγές θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τα αποτελέσματα της δημοσιονομικής κακοδιαχείρισης, της διαφθοράς στον δημόσιο τομέα, του δυσλειτουργικού κράτους, της γραφειοκρατίας, της μη αξιοποίησης των ευρωπαϊκών ενισχύσεων και προγραμμάτων, της διόγκωσης της δημόσιας διοίκησης και της εύκολης λύσης του εξωτερικού δανεισμού και υπερκαταναλωτισμού που έφεραν την Τρόϊκα στη χώρα μας. Όμως, είναι απορίας άξιο το γεγονός, ότι κανείς την κρίσιμη αυτή εποχή δε μιλά για αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού. Είναι τυχαίο που κανένας πολιτικός δεν αναφέρεται σε αυτό; Μήπως κρύβονται πίσω από το πολιτικό κόστος, προκειμένου να κρύψουν τη δική τους μετριότητα ή και ανεπάρκεια, «βολεύοντας» τους ημέτερους;

Το ανθρώπινο δυναμικό που συνιστά το σώμα της Δημόσιας Διοίκησης είναι επαναπαυμένο στις πελατειακές σχέσεις με τους πολιτικούς, με αποτέλεσμα η παραγωγικότητα του δημοσίου τομέα και η ποιότητα των δημοσίων υπηρεσιών να είναι εξαιρετικά χαμηλή. Είναι, επίσης, γνωστό ότι στις δημόσιες υπηρεσίες αλλά και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα παρατηρείται, σε ευρεία έκταση, το φαινόμενο της μη ορθολογικής κατανομής του προσωπικού. Η πρόσφατη σχεδόν παράλυση του κρατικού μηχανισμού, είναι αποτέλεσμα της απραξίας που προκαλείται από την κομματική διείσδυση και από την έλλειψη αξιολόγησης και κινήτρων ενθάρρυνσης αντίστοιχα. Η πραγματικότητα αυτή πρέπει να αλλάξει με στόχο την αποτελεσματικότερη λειτουργία του κράτους. Η «Λερναία Ύδρα» της διόγκωσης και κομματικοποίησης της δημόσιας διοίκησης δεν ξεπερνιέται με την άστοχη «εκποίηση» του στελεχιακού της δυναμικού και την εργασιακή εφεδρεία.

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, υπάρχει ανάγκη για αλλαγή του υπάρχοντος μοντέλου. Η κυβέρνηση θα πρέπει να αναζητήσει ευέλικτες οργανωτικές διαδικασίες, οι οποίες θα στηρίζονται σε σύγχρονα, αποτελεσματικά και επιτυχημένα μοντέλα εφαρμογής του εξωτερικού. Όπως είναι μετρήσιμη η παραγωγικότητα στις ιδιωτικές επιχειρήσεις, με τον ίδιο τρόπο μπορεί να γίνει και στο Δημόσιο, παρ’ όλες τις διαφορές που έχουν μεταξύ τους. Οι δείκτες ποιότητας των δημοσίων οργανισμών μπορούν και πρέπει να υπολογιστούν και με αυτόν τον τρόπο το στελεχιακό δυναμικό των δημοσίων οργανισμών θα μπορεί να αξιολογείται με βάση την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Ο εξορθολογισμός της οργάνωσης και λειτουργίας του κράτους θα προκύψει μέσω της αξιολόγησης του ανθρώπινου δυναμικού, η οποία προϋποθέτει έναν αποτελεσματικό μηχανισμό που συνδέει την προσφορά με τη ζήτηση εργασίας. Επιπλέον παράγοντας που θα αυξήσει την παραγωγικότητα είναι τα κίνητρα απόδοσης, τα οποία όμως απουσιάζουν, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να υπάρξει ανακατανομή πόρων, η οποία με χρηστή διαχείριση θα χρηματοδοτήσει δραστηριότητες ζωτικής σημασίας για την ανταγωνιστικότητα.

Η καθήλωση σε ανειδίκευτες και επισφαλείς θέσεις ενός τμήματος του ανθρώπινου δυναμικού συνιστά εμπόδιο στην ανάπτυξη της χώρας, δεδομένου ότι η αναγκαιότητα επιτάχυνσης του ρυθμού δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και βελτίωσης των αναπτυξιακών προοπτικών της χώρας σχετίζεται σήμερα με το ανθρώπινο κεφάλαιο, δηλαδή την επένδυση στη γνώση.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχει πληθώρα νέων με εξαιρετικές πανεπιστημιακές περγαμηνές και πλούσια εμπειρία, οι οποίοι απογοητευμένοι από την υπάρχουσα κατάσταση στις εργασιακές σχέσεις στην Ελλάδα, στρέφονται στο εξωτερικό. Αυτή, επίσης, είναι μια ομάδα-στόχος που θα πρέπει να προσελκύσει η κυβέρνηση προκειμένου να προχωρήσει στη μεταρρύθμιση του Δημοσίου Τομέα.

Ταυτόχρονα, ο εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Διοίκησης θα προσελκύσει τους επενδυτές, με βασικό μοχλό τη δημιουργία υγιούς ανταγωνιστικής επιχείρησης. Με αυτόν τον τρόπο θα έχουμε εισροή ξένων κεφαλαίων αλλά και επαναπατρισμό ελληνικών καθώς επίσης και μείωση της ανεργίας που ταλανίζει τη χώρα μας.

Συμπερασματικά, αυτό που πρέπει να ειπωθεί είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις στο Δημόσιο δεν έχουν σκοπό να το δαιμονοποιήσουν. Αντίθετα, η εξυγίανσή του έχει ζωτική σημασία για την κοινωνία συνολικά. Για την άρτια στελέχωση και την αποτελεσματική λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών με απώτερο σκοπό την εξυπηρέτηση του πολίτη, θα πρέπει στο Δημόσιο Τομέα να μπουν διαδικασίες – λειτουργίες, σε συνδυασμό με εισαγωγή άρτιων συστημάτων αξιοποίησης-αξιολόγησης του πολιτικού προσωπικού της δημόσιας διοίκησης με βάση τα προσόντα του και την εφαρμογή υψηλής τεχνολογίας. Χωρίς την αξιοποίηση του σωστού ανθρώπινου δυναμικού (το οποίο θα πρέπει να βρίσκεται μακριά από πολιτικές παρεμβάσεις), όποια προσπάθεια κι αν κάνει η Κυβέρνηση καλοπροαίρετα με διαρθρωτικές αλλαγές, θα συναντήσουμε τις ίδιες δυσπραγίες που υπάρχουν και σήμερα καθώς και τη γνωστή φράση «προσπαθούμε για το καλύτερο». Η κωδικοποίηση όλων των λειτουργιών του Δημοσίου θα βελτιώσει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, θα οδηγήσει στην επανίδρυση του κράτους, θα δημιουργήσει δομές ανταγωνισμού, θα προσελκύσει επενδύσεις και θα προάγει την επιχειρηματικότητα, μεγέθη απαραίτητα για να βγει η χώρα μας από την κρίση. Είναι διάχυτο το αίτημα για αποδέσμευση της δημόσιας διοίκησης από τους επαγγελματίες πολιτικούς, προκειμένου να εξυγιανθεί ο Δημόσιος Τομέας… και επειδή οι καιροί είναι χαλεποί, πρέπει να αφήσουμε τα λόγια και να περάσουμε στις πράξεις .